Ispitivanje sadržaja opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu vršeno je na uzorcima zemljišta koji su bili obuhvaćeni Planom realizacije aktivnosti kontrole plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini na teritoriji AP Vojvodine u 2016 godini. Planom je predviđeno da se sa našeg područja delovanja u 2016 godini osnovna agrohemijska analiza (ukupan azot, lakopristupačni fosfor, lakopristupačni kalijum, kaclijum karbonat, humus i reakcija zemljišta) izvrši u hemijskoj laboratoriji PSS Bačka Topola d.o.o. (232 uzorka), a ispitivanje sadržaja opasnih i štetnih materija u zemljištu izvrši u hemijskoj laboratoriji PSS Zrenjanin d.o.o. (6 uzoraka).
U ispitivanim uzorcima na sadržaj opasnih i štetnih materija u zemljištu određen je ukupni sadržaj metala, po metodi EPA 7000B a priprema uzorka je izvršena po metodi EPA 3052.
Tabela br.1. Podaci o parcelama sa kojih su uzeti uzorci zemljišta za utvrđivanje sadržaja opasnih i štetnih materija u zemljištu na području opština Bačka Topola
Red. br. | Politička opština | Katastarska opština | Katastarski broj | Dubina (cm) | Vlasništvo |
1 | Bačka Topola | Bajša | 4480 | 0-30 | Državno |
2 | Bačka Topola | Bajša | 4475 | 0-30 | Državno |
3 | Bačka Topola | Bajša | 4454 | 0-30 | Državno |
4 | Bačka Topola | Mali Beograd | 1559 | 0-30 | Državno |
5 | Bačka Topola | Gunaroš | 3759 | 0-30 | Državno |
6 | Bačka Topola | Gunaroš | 3746 | 0-30 | Državno |
Svi uzorci su pozicionirani sa GPS uređajem Trimble Juno 3D, a postupak pozicioniranja GPS uređajem odnosi se na očitavanje GPS koordinate tačke u prostoru koja reprezentuje prosečan uzorak.
Tabela br.2. Sadržaj opasnih i štetnih materija u zemljištu na području opštine Bačka Topola
Red. br. | Bakar (mg/kg) | Cink (mg/kg) | Nikal (mg/kg) | Hrom (mg/kg) | Arsen (mg/kg) | Živa (mg/kg) | Olovo (mg/kg) | Kadmijum (mg/kg) |
1 | 17,94 | 99,53 | 29,44 | 30,43 | 2,46 | 0,29 | 24,03 | 1,72 |
2 | 17,35 | 97,48 | 29,50 | 30,41 | 2,40 | 0,30 | 23,54 | 1,62 |
3 | 17,74 | 99,48 | 27,70 | 28,27 | 2,37 | 0,30 | 23,76 | 1,71 |
4 | 18,02 | 97,07 | 27,46 | 23,73 | 2,31 | 0,27 | 22,74 | 1,60 |
5 | 16,46 | 98,61 | 27,77 | 27,63 | 2,42 | 0,31 | 22,97 | 1,71 |
6 | 17,40 | 95,69 | 28,03 | 26,17 | 2,02 | 0,28 | 23,15 | 1,63 |
Prosek | 17,49 | 97,98 | 28,32 | 27,77 | 2,33 | 0,29 | 23,37 | 1,67 |
Min. | 16,46 | 95,69 | 27,46 | 23,73 | 2,02 | 0,27 | 22,74 | 1,60 |
Max. | 18,02 | 99,53 | 29,50 | 30,43 | 2,46 | 0,31 | 24,03 | 1,72 |
MDK | 100 | 300 | 50 | 100 | 25 | 2 | 100 | 3 |
Svi podaci su upisani u elektronsku bazu podataka ,,Kontrola plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta – web GIS aplikacija,, gde su uneti rezultati hemijskih analiza kao i drugi podaci za uzete uzorke na terenu, u skladu sa instrukcijama Sekretarijata.
U okviru ispitivanja ovih 6 uzorka zemljišta nije izmeren sadržaj opasnih i štetnih materija veći od MDK za poljoprivredno zemljište.
Na rastvorljivost i pristupačnost mikroelemenata i teških metala u zemljištu, u najvećoj meri, utiče pH reakcija zemljišta, sadržaj organske materije, mehanički sastav zemljišta (udeo frakcije gline), zatim sadržaj kalcijum karbonata i pristupačnog fosfora u zemljištu.
Na osnovu dobijenih rezultata ispitivanja zemljišta u 2016 godini na sadržaj opasnih i štetnih materija na području opština Bačka Topola može se zaključiti:
- Sadržaj opasnih i štetnih materija nije prelazio dozvoljene vrednosti (MDK) ni u jednom ispitanom uzorku zemljišta.
- Zemljišta sa područja opština Bačka Topola ne karakteriše veći sadržaj teških metala litogenog porekla.
- Rezultati ispitivanja su pokazali da u pogledu sadržaja opasnih i štetnih materija, zemljište nije zagađeno, odnosno nema zagađenja antropogenog porekla.
- Na ispitivanom području se i ne očekuje prisustvo većih količina pristupačnih formi metala usled prisutne visoke pH vrednosti, visokog udela čestica gline i praha na ispitivanom zemljištu. Ove karakteristike zemljišta utiču na manju mobilnost metala i njihovu pristupačnost biljkama.
- U pogledu sadržaja opasnih materija na području opština Bačka Topola ne postoje potencijalni rizici za proizvodnju kvalitetne i zdravstveno bezbedne hrane.